Valt een uitvaartverzekering in de faillissementsboedel? Die vraag werd actueel toen een curator de begrafenispolis van een man die failliet was gegaan wilde afkopen. De opbrengst daarvan zou ten goede komen aan de schuldeisers.
De gefailleerde verzette zich tegen het voornemen van de curator om de begrafenispolis af te kopen. De curator wilde de uitvaartverzekering stopzetten en de uitkering van de afkoopwaarde (1.863 euro) gebruiken om de schuldeisers in het faillissement te betalen. De gefailleerde is verzekeringnemer van de polis, zodat deze polis in de faillissementsboedel valt, aldus de curator. Afkopen van zo’n polis is wettelijk gezien mogelijk, op grond van het Burgerlijk Wetboek en ook de algemene voorwaarden van de verzekeraar staan dit toe.
De rechter-commissaris vond dat de curator zijn gang kan gaan. Hoewel de bevoegdheid om de polis af te kopen aan de gefailleerde toekomt, is er geen reden om aan te nemen dat de curator hiertoe niet bevoegd kan zijn. De gefailleerde tekent beroep aan bij de rechtbank Gelderland, maar krijgt daar geen gelijk. Vervolgens stapt hij naar de Hoge Raad, om de curator te verbieden de begrafenispolis af te kopen. De man zou door de afkoop door de curator persoonlijk financieel worden geraakt.
Excessief
De Hoge Raad oordeelt dat de aanspraak die de gefailleerde op de begrafenisverzekering kan doen gelden niet vatbaar is voor beslag en executie, en dus niet valt in het faillissement. Dat volgt uit het Burgerlijk Wetboek. Daarin staat dat op de waarde van verzekeringen, die bedoeld zijn om de kosten van lijkbezorging te dragen, en de uit deze verzekering voortvloeiende rechten geen beslag kan worden gelegd. Deze verzekeringen blijven buiten het faillissement (of buiten een schuldsaneringsregeling). Maar dat geldt alleen als de verzekering ‘niet excessief’ is.
De curator heeft volgens de Hoge Raad niet aangevoerd dat de begrafenispolis excessief is. Wat ‘excessief’ precies is, blijft wat vaag. Hiervan is in ieder geval sprake als de verzekeringnemer zelf ook moet begrijpen dat de polis excessief is. De afkoopwaarde van 1.863 is zeker niet excessief. Daarom mag de curator de begrafenispolis niet afkopen.
ECLI:NL:HR:2022:105