Een weggebruiker krijgt in maart 2020 een boete van 240 euro, omdat hij niet stopte voor een rood verkeerslicht. De politieambtenaar die de overtreding opmerkte, houdt de man niet staande vanwege het risico op besmetting met het coronavirus. Is de boete geldig?
De kantonrechter had de aan de betreffende automobilist opgelegde boete geldig verklaard. De automobilist ging daarop in hoger beroep bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Daar ontkent hij door rood te zijn gereden en zegt hij dat hij had gewild dat er hoor-wederhoor had plaatsgevonden. Hij had zich graag willen verdedigen, omdat er volgens hem ten onrechte is afgezien van staandehouding. De man stelt dat volgens de Wahv (Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften) een ambtenaar een overtreder altijd staande moet houden, tenzij daarvoor geen reële mogelijkheid is. Het coronavirus zou volgens hem hierop geen uitzondering zijn. Het was namelijk mogelijk om afstand te houden en de ambtenaar had beschermingsmiddelen kunnen gebruiken.
De ambtenaar voert daarentegen aan dat hij de door de politie opgestelde 'Verkeershandhaving 2.1 ivm Coronavirus'-werkinstructie volgde. Volgens de beboete bestuurder vervangt deze werkinstructie de wet echter niet, omdat de instructie is opgesteld door de politie en er geen poging is gedaan de wet op dit punt te wijzigen. De wettelijke waarde van de werkinstructie is hierdoor nihil, stelt hij.
Overmacht
Volgens de advocaat-generaal was de situatie rond het coronavirus in maart 2020 nog zo onduidelijk dat direct contact tussen politieambtenaren en verkeersovertreders redelijkerwijs niet mogelijk was, zo stelt hij in hoger beroep. Beboeting van verkeersovertreders op basis van het kenteken was toelaatbaar, nu er sprake was van overmacht. De ambtenaar had bovendien zelf het rode verkeerslicht moeten negeren om achter de bestuurder aan te kunnen rijden. Dit was al genoeg reden om te concluderen dat er terecht is afgezien van staandehouding.
Verklaring ambtenaar
Ten aanzien van de stelling van de AG dat de ambtenaar geen staandehouding kon verrichten omdat hij dan zelf door rood moest rijden, moet volgens het hof voorop worden gesteld dat de ambtenaar in eerste instantie alleen naar het 'Protocol Coronavirus' heeft verwezen, om aan te geven waarom hij geen staandehouding had uitgevoerd. Deze werkinstructie kan de kracht van de Wahv niet buiten werking stellen, zo oordeelt het hof. Daarnaast blijkt uit het dossier niet of de ambtenaar in een surveillancevoertuig of een burgervoertuig reed en of hij over middelen voor staandehouding beschikte. Er kan op basis van zijn verklaring ook niet worden uitgesloten of hij de bestuurder kon staande houden zonder het rode licht te negeren. Daarom kan er volgens het hof niet worden vastgesteld dat redelijkerwijs geen staandehouding mogelijk was.
Het hof vernietigt daarom de beslissing van de kantonrechter en verklaart het beroep van de bestuurder gegrond.
ECLI:NL:GHARL:2021:11556